Zaczynamy nowy rok od publikacji interpelacji radnego Andrzeja Korkosza, dotyczącej dwumiesięcznika wydanego przez Wójta Gminy Siennica Różana, w grudniu 2016 r.
Interpelację złożono na Sesji z dnia 29 grudnia 2016 r. Z treści interpelacji wynika, że Radny ma sporo wątpliwości, czy działanie Wójta jest zgodne z prawem. Ale po otrzymaniu odpowiedzi, wszyscy zapoznamy się ze stanowiskiem Wójta, a może i Przewodniczącego Rady Gminy.
Mirosław Ignacy Kaczor
Siennica Różana, dnia 29 grudnia 2016 r.
Andrzej Korkosz
Radny Gminy Siennica Różana
Wójt Gminy Siennica Różana
za pośrednictwem
Przewodniczącego Rady Gminy Siennica Różana
Interpelacja
Działając na podstawie § 48 ust. 1 oraz § 50 ust. 1 Statutu Gminy Siennica Różana, w związku z wydaniem przez Gminę pierwszego numeru dwumiesięcznika ?Nasza Gmina Siennica Różana?, składam interpelację oraz zapytania w przedmiocie podstaw prawnych wydawania tej publikacji, a także kosztów tego przedsięwzięcia.
Uzasadnienie
W okresie poprzedzającym Święta Bożego Narodzenia w 2016 r., Gmina Siennica Różana rozpoczęła kolportaż dwumiesięcznika ?Nasza Gmina Siennica Różana?. Pierwszy numer tej publikacji był roznoszony mieszkańcom gminy przez sołtysów i niektórych radnych. Nadto, z treści tego pisma wynika, iż cyt. ?gazetka będzie rozprowadzana bezpłatnie, za pośrednictwem Poczty Polskiej, dotrze do każdego gospodarstwa domowego na terenie naszej gminy? (zob. str. 2 gazetki). Wobec faktu wydania publikacji oraz zamiaru uczynienia z niej dwumiesięcznika, proszę Pana Wójta o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania oraz o ustosunkowanie się do poniższych wniosków:
-
Kto jest redaktorem naczelnym dwumiesięcznika ?Nasza Gmina Siennica Różana??
-
Kto jest autorem artykułów napisanych do wskazanej publikacji?
-
Jeżeli autorami artykułów są pracownicy Urzędu Gminy lub jednostek podległych gminie, proszę o informację, czy artykuły są przez nich pisane w godzinach pracy, czy poza godzinami pracy.
-
Jeżeli autorami są osoby, o których mowa w pkt 3 powyżej, to czy dokonano zmian w ich umowach o pracę, względnie w obowiązkach służbowych (stanowiskowych) ? poprzez dopisanie do nich obowiązku sporządzania artykułów prasowych na potrzeby czasopisma?
-
Czy gazetka została wpisana do rejestru dzienników i czasopism?
-
Jaki jest nakład pisma?
-
Jeżeli gazetka została zarejestrowana w myśl art. 20 ustawy prawo prasowe, proszę o informację, jakie dane podano we wniosku, o którym mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1-4 tej ustawy.
-
Ile czasu zajmuje przygotowanie jednego wydania czasopisma?
-
Jaki jest całkowity koszt wydawania czasopisma?
-
Ile wynosi wynagrodzenie autorów za pisanie artykułów?
-
Czy gmina nabyła ? na potrzeby gazetki ? jakiekolwiek autorskie prawa majątkowe (artykuł prasowy, fotografie itp.)? Jeżeli tak ? proszę o informację ? od kogo, a także jakie było wynagrodzenie za nabycie tych praw.
-
Na jakiej zasadzie odbywa się i ma odbywać się w przyszłości kolportaż gazetki? Jakie są koszty kolportażu?
-
Czy gmina ma podpisaną jakąkolwiek umowę z Pocztą Polską na doręczanie czasopisma? Jeżeli tak, proszę o informację ? kiedy została podpisana, na jaki okres została zawarta i na jaką kwotę opiewa.
-
Ile wynosi brutto koszt wydania jednego numeru gazetki. Jakie podmioty zajmują się składaniem, drukiem i transportem pisma? Jakie są koszty tych poszczególnych czynności?
-
Skąd pochodzą środki na wydawanie gazetki?
-
Jeżeli są to środki budżetu gminy, proszę o informację z jakiego działu (paragrafu) pochodzą.
-
Z jakich środków będą finansowane kolejne numery gazetki. Czy wójt zamierza wyodrębnić w budżecie gminy jakiekolwiek środki na to przedsięwzięcie? Jaki będzie całoroczny budżetowy koszt wydawania gazetki?
-
Czy rada gminy wiedziała o zamiarach wójta związanych z wydawaniem gazety lokalnej?
-
Czy rada gminy zapewniła środki w budżecie na wydawanie gazetki?
-
Czy rada gminy kiedykolwiek wypowiedziała się co do zamierzeń wójta w zakresie wydawania gazetki?
-
Czy rada gminy zaaprobowała wydawanie gazetki?
-
Odnosząc się do zawartości merytorycznej artykułów zawartych w piśmie, proszę o informację ? jaki jest cel powielania w gazetce doniesień prasowych (które ukazały się chociażby z lokalnej prasie rynkowej, np. Super Tydzień i Nowy Tydzień), a także jaki jest cel powielania informacji i ogłoszeń umieszczanych za pośrednictwem stron internetowych oraz portali społecznościowych typu Facebook?
-
Dlaczego wójt podjął się przedsięwzięcia wydawania lokalnej gazetki, skoro dysponuje i opłaca z pieniędzy publicznych stronę internetową siennica.pl (strona Urzędu Gminy), a także Biuletyn Informacji Publicznej Gminy Siennica Różana?
-
Odnosząc się do powyższych punktów, proszę o informację ? jaki jest sens wydawania lokalnej gazetki, skoro opłacana i utrzymywana jest strona internetowa Urzędu Gminy oraz BIP, które są pozbawione najważniejszych informacji, a bardzo często są zdezaktualizowane?
-
Jaki jest roczny koszt utrzymania strony internetowej siennica.pl (strona Urzędu Gminy) oraz Biuletynu Informacji Publicznej Gminy Siennica Różana?
-
Czy lokalna gazetka posiada statut i radę programową? Czy zostaną poczynione jakiekolwiek działania do ustanowienia statutu i powołania rady programowej?
-
Proszę o wykaz wszystkich osób, które brały udział w tworzeniu gazetki ? w szczególności pracowników Urzędu Gminy oraz jednostek podległych, a także osób lub firm prywatnych.
-
Proszę o przedstawienie wszystkich faktur, rachunków, dowodów zapłaty, poleceń przelewów bankowych itp. potwierdzających wszelkie wydatki związane z wydaniem pierwszego numeru gazetki.
Wdając się w rozważania prawne oraz mając na uwadze ważniejsze potrzeby społeczności gminnej niż wydawanie lokalnej prasy ? szczególnie w odniesieniu do postulatów wprowadzenia funduszu sołeckiego w naszej gminie, wskazuję, iż wydawanie gazety przez gminę należy do kompetencji wójta, który zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym wykonuje zadania gminy określone przepisami prawa jak również kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Przy realizacji zadań gminy potrzebne jest współdziałanie rady i wójta. Rada gminy poprzez zapewnienie w budżecie środków na wydawanie i wydrukowanie gazety ?wypowiada się? i aprobuje wydawanie gazety w gminie (zob. rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podkarpackiego z dnia 10.02.2015 r., P-II.4131.2.12.2015). Występując jako radny tut. Gminy, wskazuję, iż nikt nigdy nie informował mnie o zamiarach wydawania lokalnej gazetki, wójt nigdy nie zwracał się do mnie oraz do rady z wnioskiem o ?wypowiedzenie się? w tym temacie, a co więcej rada nie aprobowała wydawania gazetki, a także nie dokonywano zmian w budżecie na ten cel.
W zakresie wydania gazetki poza wiedzą i kognicją rady gminy, wskazuję, iż w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 27.03.2012 r., IV SA/Gl 118/12, stwierdzono, że rada gminy, będącej zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy prawo prasowe wydawcą gazety, jest uprawniona do ustanowienia statutu czasopisma (w myśl art. 25 ust. 6 prawa prasowego), przy czym podstawę takiego upoważnienia stanowi ogólna norma kompetencyjna wyrażona w art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. W wyroku WSA w Gliwicach z dnia 20.03.2008 r., IV SA/Gl 1024/07, podobny pogląd wyrażono w odniesieniu do kompetencji rady gminy do powołania rady programowej (w myśl art. 25 ust. 7 prawa prasowego).
Bezspornym jest nadto, iż gmina prowadząca działalność wydawniczą staje się konkurencją dla niezależnych, lokalnych tytułów. Zobowiązuje to gminę do wykonywania tej działalności zgodnie z regulacjami dotyczącymi ochrony konkurencji na danym rynku. Bardzo często funkcjonowanie prasy samorządowej może utrudniać dostęp do lokalnego rynku mediów niezależnym wydawcom. Dzieje się tak, gdyż samorząd może wydawać swoje pismo w oderwaniu od reguł rynkowych, z pomocą środków publicznych oraz przy wsparciu zatrudnionych urzędników, którzy redagują jego treść w ramach obowiązków służbowych. Wydawana przez gminę gazeta ? dystrybuowana bezpłatnie, jest pozbawiona ważnego ? standardowego dla prasy prywatnej ? źródła finansowania, które jest uzupełniane ze środków publicznych.
Ubocznie wskazuję, iż przedmiotem zainteresowania radnych Miasta Krasnystaw było wydawanie przez ten samorząd własnej gazetki samorządowej. W odpowiedzi z dnia 10 marca 2016 r. (znak sprawy: WA.0003.63.2016) na interpelację radnego Sławomira Stafijowskiego, Burmistrz Krasnegostawu wskazał, iż koszt wydania jednego numeru krasnostawskiej gazety samorządowej wynosi 0,75 zł brutto za jeden egzemplarz i obejmuje: skład, druk i transport biuletynu. Nakład krasnostawskiej gazety wynosi 3 tysiące egzemplarzy. Przedmiotowe dokumenty znajdują się pod następującymi adresami internetowymi:
– https://umkrasnystaw.bip.lubelskie.pl/upload/pliki//odp_s_stafijowski.pdf
– https://umkrasnystaw.bip.lubelskie.pl/upload/pliki//interpelacja1_s_stafijowski.pdf
Przenosząc te rozważania na nasz siennicki grunt, przy założeniu, iż tytuł ?Nasza Gmina Siennica Różana? będzie ukazywał się jako dwumiesięcznik, roczny koszt wydania 6 numerów pisma przekroczy 10 tysięcy złotych. Panie Wójcie, lokalna społeczność ma większe potrzeby niż ?zabawa władz w redaktorów?, a środki budżetowe przeznaczone na gazetkę ? co do których nikt do tej pory nie zapytał radnych ? można wykorzystać z dużo większym pożytkiem dla dobra wspólnego.
Końcowo wypada stwierdzić, iż wydawanie pieniędzy publicznych na utrzymywanie prasy ? bądź co bądź ? urzędowej to niepotrzebna rozrzutność. Przecież rolą samorządu jest zaspokajanie podstawowych i niezbędnych potrzeb lokalnej społeczności, przez co za zupełnie niepotrzebne należy uznać tworzenie konkurencji dla branży wydawnictw prasowych. Samorząd ma przedsiębiorczość wspierać, a nie niszczyć. Pole popisu dla instytucji samorządowych to nie gazety, czy inne media finansowane z pieniędzy podatnika, ale ich oficjalne portale internetowe oraz Biuletyny Informacji Publicznej. A te ostatnie, jak wiadomo na przykładzie naszej gminy, świecą pustkami, a umieszczane informacje często są zdezaktualizowane. Każdy mieszkaniec gminy potrafi odróżnić informację urzędową od informacji niezależnej, a także wydawanie prywatnych pieniędzy od trwonienia funduszy publicznych. Dlatego naprawdę szkoda środków publicznych na finansowanie samorządowej prasy.
Finalnie, na podstawie § 50 ust. 1 Statutu Gminy Siennica Różana, wnoszę o udzielenie odpowiedzi na niniejszą interpelację w formie pisemnej, w terminie 14 dni od jej złożenia na piśmie. W odpowiedzi na interpelację, proszę o ustosunkowanie się do przedstawionego stanu faktycznego oraz odniesienie się do postawionych pytań.
Z poważaniem,
Andrzej Korkosz